Kinh nghiệm săn bão từ một nhiếp ảnh gia

Xuất phát từ say mê chụp sấm chớp cùng tranh canh thien nhien với máy ảnh du lịch sau vườn nhà, trong nháy mắt, Mike Olbinski đã trở nên một tay máy nổi tiếng chuyên săn bão cùng tranh phong canh thien nhien dep nhat the gioi. Những đoạn video time-lapse của anh ấy đang lan truyền nhung anh girl xinh với tốc độ chóng mặt, dù không xuất hiện trong những bộ phim lớn hay được đầu tư chuyên nghiệp, và hôm nay chúng ta sẽ cùng nói chuyện với Mike để tìm hiểu xem anh đã làm được điều ấy bằng cách nào...

Có phải anh chọn những cơn bão từ lúc mới đến với nghệ thuật nhiếp ảnh?
Tôi cựu rất ham với những hiện tượng thời tiết, và tôi cũng luôn viết trên Facebook của mình về mong ước trở nên một nhà khí tượng học, hay vì sao mơ ước đó không thành thực hiện được... Từ đó, dần dần tôi để ý tới nhiếp ảnh và bị suýt bởi những bức ảnh chụp sấm sét của vài người bạn, lúc ấy tôi chỉ nghĩ "ồ nhìn nó cũng hay đấy chứ". Sau đó tôi quyết định tự cầm máy và thử sức với sấm chớp, sau rất nhiều lần "tàm tạm" thì một hôm, tôi chụp được một bức tuyệt đẹp mà thậm chí tôi còn không thể tin nổi. Tôi được lên báo địa phương và trở nên rất phấn kích, tôi bảo vợ "Anh cần một chiếc máy có thể phơi sáng thật lâu", thế là chúng tôi bán hết đống đĩa DVD trên eBay được 500 đô, mua một chiếc Canon Rebel và tôi bắt đầu sự nghiệp từ đó.

Anh có nhớ bức ảnh bão đầu tiên anh bán được không?
Khi tôi làm quen với time lapse cũng là lúc mọi thứ tuồng như dọn đường cho tôi, bởi việc bán các bản in là rất khó trừ khi bạn có tăm tiếng, và gây dựng tiếng tăm thì tốn không ít thời kì. Người ta bắt đầu cấp phép sử dụng các đoạn phim, và đó là lúc tôi bắt đầu kiếm được tiền. Gần đây nhất tôi tóm được cơn giông này vào tháng 6, ở Texas, nó trông như những làn bụi cuộn xoáy đầy màu sắc, và đã trở nên một hiện tượng. Tôi tưởng rằng mình sẽ không gặp được một thứ gì như thế nữa từ sau video cơn bão cát năm 2011, thế nhưng video này còn hoành tráng hơn và đã giành vị trí số 1 trên Video năm ngoái. Điều tót vời hơn cả là Marvel studio còn xin dùng trong Thor 2: họ cắt phần trên của đám mây để làm một nửa cảnh quay, và đó là một cảnh quay chính rất ấn tượng.

Anh săn tìm những cơn bão bằng cách nào?
Vào mùa hè ở Phoenix ngay có bão từ đầu tháng 7 đến khoảng tháng 9, và ở vòng vèo Arizona cũng có, trừ những khi hạn hán. Tôi luôn xem dự báo thời tiết, lắng nghe và quan sát kĩ lược đồ radar trước một đêm. Ngoài ra cũng bởi do kinh nghiệm nữa, tôi sống ở đây từ nhỏ và tôi hiểu rõ cách thức những cơn bão hoạt động.

Mỗi lần đi chụp, anh dừng chân bao lâu mỗi nơi?
Cũng còn tùy. Tôi từng chờ một tiếng rưỡi cho một trận sấm sét, nhưng với những trận bão cát thì tôi chỉ có mặt chừng 20 - 30 phút trước khi nó ập tới. Bạn không thể biết chính xác được, nó phụ thuộc vào môi trường. Tôi thì sẽ rất mừng nếu có thể chụp một cơn bão đang tới trong 30 phút.

Khi đi chụp bão, anh có sự phòng ngừa nào để bảo vệ các thiết bị không?
Không, tôi khá kém khoản đó. Tôi cũng từng gặp vài sự cố, như hè năm ngoái khi tôi đang chụp time-lapse một cơn bão tứ tung dữ dội mà thời tiết lúc đó lại rất thất thường. Tôi đứng chụp sau hàng rào thép gai nên dựng tripod khá cao, và phải chạy tương hỗ với chiếc máy ảnh khác đang chụp sét bằng trigger. Tôi biết nếu gió thổi mạnh nó sẽ đổ nên tôi cố cầm nó mà chạy đi chạy lại. Tôi kẹt với chiếc máy kia một lát, khi tôi quay lại thì nó đã bị hất ngược lên và rơi tõm xuống rãnh nước bẩn. dù rằng bị ngập trong bùn nhưng chiếc Canon 5D Mark III vẫn đấu chụp. Tôi mang nó về rửa sạch và nó hoàn toàn ổn, nhưng tôi vẫn thấy hơi buồn về chuyện đó. Những lần sau tôi mang theo ô để che cho máy nhưng lúc trời mưa thì tôi cũng sẽ không chụp nữa mà nhảy vào xe ngay để tránh ướt lens. Năm nào tôi cũng phải lau rửa máy vài lần nhưng rồi lại không có vấn đề gì.

Anh đã bao giờ gặp nguy hiểm khi đang chụp chưa?
Rồi chứ, vừa mới hè năm ngoái khi tôi đang đuổi theo cơn bão trên cánh đồng, chúng tôi đã gặp hiểm - hay ít ra là tôi nghĩ vậy. Cơn bão như một chiếc máy hút bụi, cuốn không khí cùng cát và bụi phía trước chúng tôi vào bên trong nó. Cho tới một lúc bụi quá dày và chúng tôi chẳng thể thấy rõ đường đi. Chúng tôi phải lù mù bám theo đường dây điện hai bên đường để giữ cho xe đi ở chính giữa, và lại chẳng thể truy cập internet để xác định vị trí của cơn bão lúc đó. Điều đáng lo là có thể chúng tôi đang đi vào nhầm cạnh của cơn bão nên lúc đó chúng tôi khá là sợ.

Anh đã bao giờ có nhịp chụp bão ở nước ngoài chưa?
Tôi thậm chí có vài người quen ở những nơi tôi từng chụp photo assignment. thí dụ như ở Nam Mỹ, có một nơi tên là Catatumbo, vào những dịp nhất quyết trong năm sẽ có sấm chớp liên tiếp hàng đêm ở cùng một chỗ trên các ngọn núi. hi hữu nó xảy ra sau nửa đêm, đều như máy vậy. Họ muốn có một câu chuyện về nó trên Dateline, còn tôi thì quen một anh chàng làm tour du lịch ở Catatumbo, cũng khá thân, và thế là tôi lên kế hoạch tới đó thực hiện bộ ảnh. Hoặc vài năm trước khi tôi đang công tác tại Hà Lan, thời tiết khá thuận lợi nên tôi đã chụp được bão. Tuy nhiên tôi vẫn làm việc đốn ở đây, tôi không ra nước ngoài nhiều nhưng nếu có thì tôi thích tới Australia vì mùa bão ở đấy. Năm ngoái tôi chụp được nhiều ảnh đẹp của một cơn bão cát với một đám mây kinh khủng thổi qua đại dương. Ý tôi là, điều đó sẽ rất tuyệt.

Có nhiếp ảnh gia nào mà anh từng học theo hay tạo nguồn cảm hứng cho anh không?
Có chứ. Đó là Mitch Dobrowner, anh ấy là một người săn bão, và tác phẩm của anh ấy có ở khắp nơi. Mặc dù anh ấy chụp nhiều ảnh đen trắng và tôi không rõ là anh ấy chụp Infrared hay xử lý cho giống Infrared, nhưng anh ấy có mấy bức ảnh bão trên cánh đồng khiến tôi phát cuồng. Tôi nghĩ là tôi đã xem chúng cách đây 2, 3 năm, sau đó tôi tự chụp những bức đen trắng cho mình, ngược với kiểu tôi vẫn hay làm, và tôi đã bị thuyết phục bởi vẻ đẹp của những bức ảnh ấy. Tôi coi anh ấy là một nguồn cảm hứng giúp tôi đưa những tác phẩm của mình lên một tầm nghệ thuật cao hơn. Rồi tôi lại biết tới những bức ảnh của Zack Schnepf trên 500x, anh ấy sử dụng kĩ thuật luminosity masks - mà lúc này tôi còn chưa biết tới - một cách đáng sửng sốt. Tôi muốn làm giống như vậy nên đã mua video chỉ dẫn của anh ấy về tự học, và việc đó rất bổ ích cho tôi. Tôi bắt đầu dùng kĩ thuật HDR nhưng tôi thấy nó không hợp với mình, và tôi chứng kiến cách mọi người tự pha trộn mọi thứ, sử dụng luminosity masks để có những bức ảnh trung thực, không giả tạo như HDR. Nhờ đó mà tôi đã nâng chất lượng sản phẩm của mình, khiến chúng trông thiên nhiên hơn, nên chi mà tôi khá mến mộ Zack. Năm ngoái, tôi tổ chức 1 hội thảo về săn bão, và tôi đã phát hướng dẫn của Zack cho những người tham dự để họ có thể học hỏi được từ anh ấy.

Anh có thể san sớt về những thiết bị anh đang dùng không?
Tôi chụp hoàn toàn bằng máy Canon, phần đông ảnh của tôi trong năm ngoái được chụp bằng 5D Mark II hoặc Mark III. Chúng có thêm khe gắn thẻ nhớ để bạn nhồi nhét thêm nếu muốn, và thẻ SD thì ngày càng rẻ nên bạn có thể mua thẻ dung lượng lớn với giá bèo hơn trước. Tôi còn có vài cặp tripod hiệu Manfrotto và một Intervalometer không dây hiệu Pixel bởi khi săn bão tôi không có nhiều thời gian và tôi muốn lắp đặt mọi thứ nhanh nhất có thể. Trong lúc trời tối, những thiết bị dùng dây sẽ rất dễ bị rối và không dây là lựa chọn hoàn hảo cho tôi: nó có thể chụp time lapse, intervals, giữ máy cho phơi sáng lâu ở chế độ B khi chụp sét, hoặc bạn có thể chụp phơi sáng 30 giây lặp đi lặp lại. Tôi không hay sử dụng filter nhưng tôi nghĩ từ năm nay tôi sẽ bắt đầu dùng ND filter để điều chỉnh tốc độ màn trập chậm hơn khi chụp time-lapse suốt một ngày dài. Tôi cũng định mua một hệ thống dolly, mặc dầu khi săn bão sẽ không kịp lắp đặt, nhưng tôi vẫn muốn dùng nó những lúc dư dả về thời kì.

Quy trình chụp và xử lý ảnh của anh ra sao?
Tôi thường làm rất đơn giản. Nhiều người sử dụng vận dụng LRTimelapse và các phần mềm khác, tuy nhiên mục đích của tôi là tránh hiện tượng hình ảnh bị giật khi chụp ảnh. Đây cũng là vấn đề lớn nhất đối với phim timelapse – hình ảnh bị giật – và có nhiều cách để hạn chế hiện tường này, như mở mang khẩu độ, xoay ống kính và nạm tìm được tham số chính xác. Khi tôi chụp xong, tôi sẽ bỏ hết ảnh vào Lightroom, chỉnh sửa sờ soạng theo đúng những gì tôi muốn và xuất ra file JPEGs, sau đó dùng phần mềm Quicktime Pro để kết hợp chúng thành một đoạn timelapse 24 đến 29 hình/s, rất đơn giản và tôi đã có một đoạn timelapse chất lượng cao định dạng Apple ProRes. 

Tác giả bài viết: Mike Olbinski